peekpemagazine.gr - Άρθρα με κρίση

Άρθρα με κρίση | για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Peekpemagazine.gr Spined HTML

Άρθρα με κρίση | για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Jump to Navigation για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Άρθρα με κρίση Τεύχος: 15 (60) Η Ανάπτυξη των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η άμβλυνση των τοπικών αντιδράσεων: Η σημασία της Διαδικαστικής και της Διανεμητικής Δικαιοσύνης | Ματρώνα Παππά Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής αλλά και να δημιουργήσουν νέα μοντέλα οικονομικής ανάπτυξης. Ενώ οι περισσότεροι διατείνονται ευνοϊκά στην ανάπτυξή τους σε εθνικό επίπεδο, όταν είναι να αποφασίσουν σε τοπικό επίπεδο οι αντιδράσεις πληθαίνουν. Η διεθνής βιβλιογραφία έχει εστιάσει ότι οι αντιδράσεις αυτές οφείλονται σε παραβιάσεις της διαδικαστικής και διανεμητικής δικαιοσύνης. Στην παρούσα έρευνα υιοθετήθηκε η ποιοτική έρευνα λόγω της πολυπλοκότητας του φαινομένου. Πιο συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν 30 συνεντεύξεις όπου έλαβαν μέρος άτομα από τον ακαδημαϊκό, εκπαιδευτικό και τον κόσμο των επιχειρήσεων. Εξήχθησαν συμπεράσματα που συμφωνούν με άλλες διεθνείς έρευνες εντούτοις, η ισότιμη μεταχείριση τοπικών κοινωνιών και εταιρειών, όσον αφορά το σχεδιασμό και το διαμοιρασμό των οφελών από τα συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Επιπροσθέτως, ο ρόλος της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη θεωρείται σημαντικός στην καλλιέργεια δεξιοτήτων ενεργού πολιτότητας. Διαβάστε Περισσότερα Η χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS) στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση από τους καθηγητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης | Γιανναράκη Αικατερίνη Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) είναι ένα σύστημα διαχείρισης χωρικών δεδομένων, που επιτρέπει στους χρήστες τους να αποτυπώσουν τον πραγματικό κόσμο και να αναλύσουν χωρικά και περιγραφικά δεδομένα. Η παρούσα έρευνα έχει ως στόχο να μελετήσει τις γνώσεις, τις απόψεις και τις στάσεις των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Ελλάδας ως προς την εισαγωγή των ΓΣΠ στην εκπαιδευτική διαδικασία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΠΕ). Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 333 εκπαιδευτικούς σε όλη την επικράτεια το έτος 2016 και φάνηκε ότι οι εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν πρόγραμμα ΠΕ κυρίως σε εθελοντική βάση ενώ αναγνωρίζουν τα οφέλη της χρήσης των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Διαβάστε Περισσότερα Η χρήση της έρευνας δράσης στην περιβαλλοντική εκπαίδευση: δημιουργώντας τις συνθήκες για τη διαμόρφωση μιας κουλτούρας συμμετοχής και δράσης | Ίριδα Τσεβρένη, Άννα Τίγκα Σκοπός του άρθρου αυτού είναι να αναδείξει τις δυνατότητες που παρουσιάζει η αξιοποίηση της έρευνας δράσης στο πλαίσιο μιας περιβαλλοντικής εκπαίδευσης εστιασμένης στη συμμετοχή και τη χειραφέτηση και βασισμένης στον τόπο, που ενθαρρύνει τα παιδιά να διερευνήσουν και να συμμετέχουν στη βελτίωση ζητημάτων του άμεσου περιβάλλοντός τους. Πάνω σε αυτή τη βάση υλοποιήθηκε πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τη χρήση της έρευνας δράσης σε παιδικό σταθμό του Βόλου, με τη συμμετοχή των μικρών παιδιών και των εκπαιδευτικών του σχολείου, με επίκεντρο τη βελτίωση της σχολικής αυλής. Διαβάστε Περισσότερα Δίκτυα σχολείων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Ένα εργαλείο επαγγελματικής ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, εν υπνώσει | Στυλιανού Λιάνα Η μάθηση των εκπαιδευτικών μέσα από τα σχολικά δίκτυα θεωρείται ένας τρόπος προώθησης της επαγγελματικής τους ανάπτυξης. Η «οριζόντια» μάθηση στα δίκτυα μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς οι εκπαιδευτικοί μοιράζονται μεν σχέδια σχολικών εργασιών με παρόμοια θέματα, αλλά διαθέτουν τελείως διαφορετικές εμπειρίες υλοποίησης αυτών των εργασιών. Ένα περιβαλλοντικό δίκτυο σχολείων μπορεί να ενισχύσει την επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών γιατί υποστηρίζει τις βιωματικές και μαθητοκεντρικές προσεγγίσεις διδασκαλίας για μια διεπιστημονική και διερευνητική Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Για να επιτύχει το στόχο λειτουργίας του χρειάζεται να υιοθετεί σύγχρονες θεωρίες μάθησης, όπως ο κοινωνικός κονστρουκτιβισμός και η εγκαθιδρυμένη μάθηση, που μπορούν να υποστηρίξουν αυτές τις νέες δυνατότητες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και να αξιοποιεί τα εργαλεία που παρέχει η τεχνολογία. Δεν αρκεί μόνο η έμφαση στα θεματικά πεδία μάθησης, πρέπει να ενισχυθεί η κοινότητα των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν και οι πόροι που διαθέτουν για να μάθουν μέσω της αλληλοεπίδρασης. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 14 (59) Αναδυόμενες Διαστάσεις της Παγκόσμιας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης | David Selby, Fumiyo Kagawa Το άρθρο αυτό ξεκινά με μια ματιά σε αυτό που κατέληξε να καλείται παγκόσμια περιβαλλοντική εκπαίδευση, πριν συνεχίσει τη διερεύνηση δύο νέων και εξαιρετικά σημαντικών περιοχών ανάπτυξης που εμπίπτουν στον τομέα αυτό: την εκπαίδευση για την κλιματική αλλαγή και την εκπαίδευση για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών. Στη συνέχεια εξετάζονται η διασύνδεση μεταξύ των δύο αυτών περιοχών και ο τρόπος με τον οποίο σχετίζονται με τους γενικούς τομείς της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης για την αειφορία. Επίσης, σε ολόκληρο το κείμενο παρουσιάζονται παραδείγματα αξιόλογης πρακτικής. Διαβάστε Περισσότερα Emerging Dimensions of Global Environmental Education | David Selby, Fumiyo Kagawa This vendible begins by looking at key features of what has come to be tabbed global environmental education surpassing going on to explore two new and hugely important areas of minutiae falling within the field: climate transpiration education and disaster risk reduction education. The interface between the two areas and how they relate to the unstipulated fields of environmental and sustainability education is then examined. Examples of noteworthy practice are given throughout. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 13 (58) Οι απόψεις και η εμπειρία των εκπαιδευτικών του Δημοτικού Σχολείου Νεοχωρούδας του Δήμου Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης από τη συμμετοχή τους στην πορεία μετασχηματισμού του σχολείου σε Αειφόρο | Βασιλική Ιππέκη, Όλγα Ιππέκη, Βέτα Τσαλίκη Η παρούσα εργασία παρουσιάζειτις απόψεις και την εμπειρία των εκπαιδευτικών του Δημοτικού Σχολείου Νεοχωρούδας της Δ/νσης Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης από τη συμμετοχή τους στην πορεία μετασχηματισμού του σχολείου σε Αειφόρο. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν οι εκπαιδευτικοί της σχολικής μονάδας, που συμμετείχαν και κλήθηκαν να εκτιμήσουν την εμπειρία τους. Η ερευνητική μέθοδος, που επιλέχθηκε, ήταν η ημιδομημένη συνέντευξη. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι η συμμετοχή στο Βραβείο Αειφόρου Σχολείου κατάφερε να ενεργοποιήσει βελτιωτικές αλλαγές στην κουλτούρα της σχολικής και της ευρύτερης τοπικής κοινότητας. Ανέδειξε ένα σχολείο που προωθεί και υιοθετεί την αειφορία στην καθημερινή λειτουργία και πρακτική του, επιτυγχάνοντας μέσα από τη συνεργασία, τη συμμετοχική δράση όλων των εμπλεκομένων μερών, το άνοιγμα στην κοινωνία και τη βελτίωση της ποιότητας εκπαίδευσης και ζωής τόσο στη σχολική μονάδα, όσο και στην τοπική κοινότητα. Τέλος, ανέδειξε τον παράγοντα του διευθυντή, των εκπαιδευτικών και των γονέων ως καθοριστικούς στη δρομολόγηση του αειφόρου σχολείου. Διαβάστε Περισσότερα Αειφορία και αειφόρος ανάπτυξη: μία (ακόμα) κριτική θεώρηση | Μιχάλης Φωτιάδης Οι έννοιες της αειφορίας και της αειφόρου ανάπτυξης δημιουργούν συχνά παρανοήσεις, λόγω και του σχετικά ασαφούς περιεχομένου τους. Η κριτική που έχει ασκηθεί από αρκετούς ερευνητές, τόσο στις προηγούμενες έννοιες, όσο και σε αυτή της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη αποτελεί αντικείμενο του κειμένου αυτού. Μια σύντομη ιστορική αναδρομή εξετάζει την εξέλιξή τους, μετά και την ολοκλήρωση της δεκαετίας της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι φανερή η απουσία διαδικασιών συμμετοχικού διαλόγου από την κοινωνία των πολιτών ή την εκπαιδευτική κοινότητα, κατά τη φάση της εισαγωγής και προώθησής τους από διεθνείς οργανισμούς. Προτείνεται μια περισσότερο κριτική θεώρηση των εννοιών αυτών, έναντι της χωρίς όρους αποδοχής και χρήσης τους από την εκπαιδευτική κοινότητα στο πλαίσιο και της ανάπτυξης της κριτικής σκέψης. Διαβάστε Περισσότερα Εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες: η περίπτωση της Ιστοριογραμμής/Storyline σε ένα παράδειγμα περιβαλλοντικού θέματος | Ιφιγένεια Ηλιοπούλου Η παρούσα εργασία αναφέρεται σε μία διδακτική μέθοδο, την Ιστοριογραμμή/Storyline. Συζητά το αν αυτή μπορεί να εφαρμοστεί ως μια εναλλακτική μορφή ενταξιακής παιδαγωγικής προσέγγισης για την εκπαίδευση μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μέσα από ένα παράδειγμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το κείμενο αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται αδρά η πορεία της ειδικής αγωγής στην Ελλάδα από πλευράς εθνικής πολιτικής και εκπαιδευτικής πρακτικής. Ακόμη, διασαφηνίζονται οι όροι «ένταξη» και «ενταξιακή εκπαίδευση», ενώ επιχειρείται η σύνδεσή της με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και τη διαφοροποιημένη διδασκαλία. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται η Ιστοριογραμμή/Storyline ως μία διδακτική μέθοδο, που συνδέεται με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και την Ενταξιακή Εκπαίδευση. Τέλος, υποστηρίζεται ότι η Ιστοριογραμμή/Storylineμπορεί να επιφέρει θετικές αλλαγές στην συνεκπαίδευση μαθητών με και χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, να δράσει επικουρικά στο έργο των εκπαιδευτικών, και να συμβάλλει αποτελεσματικά στην εκπαίδευση των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 12 (57) Περιβαλλοντική εκπαίδευση ενηλίκων, τοπικές κοινότητες και διαχείριση αποβλήτων: ένα βιωματικό εργαστήριο | Μιχάλης Φωτιάδης, Θάνος Ιωάννου Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται με συνοπτικό τρόπο ένα παιδαγωγικό εργαστήριο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ενηλίκων. Το θέμα του εργαστηρίου είναι η ορθολογική διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) σε τοπικό επίπεδο και υλοποιήθηκε στην Ικαρία τον Οκτώβριο του 2014. Η ιδέα της ανάληψης δράσης για την αντιμετώπιση του προβλήματος και την ευαισθητοποίηση-εκπαίδευση των πολιτών προήλθε από τα μέλη της κοινότητας και τις συλλογικότητες που δραστηριοποιούνται στο νησί, οι δράσεις των οποίων δεν εξαντλούνται στο περιγραφόμενο εργαστήριο. Διαβάστε Περισσότερα Δημιουργώντας μία παιδαγωγική μεθοδολογία περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για την ενδυνάμωση της σχέσης των κατοίκων της πόλης με τη φύση | Ίριδα Τσεβρένη, Γαβριήλ Ξανθόπουλος Το άρθρο αυτό αναδεικνύει τα βασικά χαρακτηριστικά μιας παιδαγωγικής μεθοδολογίας στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, η οποία επιχειρεί να συμβάλει στην ενδυνάμωση της σχέσης των κατοίκων των μεγάλων αστικών κέντρων με τη φύση. Η παιδαγωγική μεθοδολογία διαμορφώθηκε μέσα από μία συμμετοχική και συνεργατική διαδικασία, η οποία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου ΘΕΡΦΥΣ - «Θεραπεύοντας την αποξένωση του σύγχρονου ανθρώπου από τη φύση. Διαβάστε Περισσότερα Σήμα Αειφόρου Σχολείου | Δημήτρης Καλαϊτζίδης Το «αειφόρο σχολείο» ως πρότυπο λειτουργίας και διαχείρισης ενός σχολείου αποτελεί μια καινοτομία που συνόδεψε τη στροφή από την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση προς την Εκπαίδευση για την Αειφορία. Αρκετές χώρες έχουν θέσει το αειφόρο σχολείο ως στόχο της εκπαιδευτικής τους πολιτικής. Η ολιστική σχολική προσέγγιση, η διαγενεαλογική αλληλεγγύη, η μείωση του οικολογικού αποτυπώματος, η αλληλεπίδραση σχολείου-κοινωνίας και η εισαγωγή καινοτόμων και μαθητοκεντρικών διδακτικών μεθόδων, αποτελούν ορισμένα από τα χαρακτηριστικά του αειφόρου σχολείου Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 11 (56) Αντιλήψεις και στάσεις φοιτητών-μελλοντικών επαγγελματιών στο χώρο των περιβαλλοντικών επιστημών για το περιβάλλον και τα περιβαλλοντικά ζητήματα | Αθανασία Χοτίδου Βασικοί στόχοι της έρευνας ήταν η διερεύνηση και καταγραφή των αντιλήψεων, απόψεων και στάσεων των φοιτητών υποψήφιων επαγγελματιών στο χώρο του φυσικού περιβάλλοντος για το περιβάλλον και τα συνδεόμενα με αυτό ζητήματα. Η έρευνα διενεργήθηκε τους μήνες Απρίλιο και Μάιο του 2014 στο πλαίσιο διπλωματικής εργασίας του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση» του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Στην έρευνα συμμετείχαν 101 τελειόφοιτοι σπουδαστές των Τμημάτων Γεωπονίας και Δασολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και η ερευνητική τεχνική ήταν αυτή ενός «κλειστού τύπου» ερωτηματολογίου. Διαβάστε Περισσότερα Πρόταση Αξιολόγησης Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση | Ελένη Ρώσσιου Η αξιολόγηση του περιβαλλοντικού προγράμματος με τίτλο “Σκασιαρχείο Volunteens στη φύση” που υλοποιείται στο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τη σχολική χρονιά 2015-2016 με μαθητές Β’ και Γ’ Γυμνασίου προτείνεται να είναι δυναμική αξιολόγηση, με «διοικητικοκεντρική» προσέγγιση και χρήση του μοντέλου CIPP (Context, Input, Process, Product). Το θεωρητικό πλαίσιο αξιολόγησης προσδιορίζεται αφού ληφθούν υπόψη προτάσεις αξιολόγησης της βιβλιογραφίας και συνδυαστούν τόσο με τους στόχους της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σύμφωνα με το ΔΕΠΠΣ της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όσο και με τα δομικά στοιχεία του προγράμματος και τις φάσεις αξιολόγησης του μοντέλου CIP Διαβάστε Περισσότερα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: ανάγκη ανανέωσης ενός σημαντικού θεσμού | Χριστίνα Νομικού Τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, θεσμός που στην Ελλάδα ανήκει εξ ολοκλήρου στο Υπουργείο Παιδείας, έχουν αναλάβει σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση, επιμόρφωση και εκπαίδευση για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση/ Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Ο ρόλος τους αναδεικνύεται κομβικός, καθώς o κτηριακός και άλλος εξοπλισμός που διαθέτουν, τους δίνει τη δυνατότητα να επιμορφώσουν εκπαιδευτικούς, μαθητές και την τοπική κοινότητα, σε θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον και την αειφορία και γενικότερα θέματα που απασχολούν την εκπαιδευτική κοινότητα και την κοινωνία. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 10 (55) Περιβαλλοντική Εκπαίδευση - Καινοτόμα προσέγγιση της έννοιας του Δάσους με διεργασίες Μετασχηματίζουσας μάθησης αξιοποιώντας την αισθητική εμπειρία της Τέχνης | Γεράσιμος Αντύπας Έργα τέχνης με αισθητική αξία μπορούν να αξιοποιηθούν στην ενδυνάμωση της κριτικής σκέψης μαθητών σε διάφορα περιβαλλοντικά θέματα, ενδυναμώνοντας παράλληλα την εκπαιδευτική διαδικασία μέσω της μετασχηματίζουσας μάθησης. Με την παρούσα εργασία επιχειρείται η παρουσίαση της μεθόδου - τεχνικής αξιοποίησης έργων τέχνης προσαρμοσμένη στις ανάγκες της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι μαθητές έχουν έτσι τη δυνατότητα να αναθεωρήσουν - εμπλουτίσουν τις απόψεις τους μέσα από την αισθητική εμπειρία της επαφής τους με την τέχνη. Διαβάστε Περισσότερα Η διαχείριση του περιβάλλοντος στο φιλμικό τοπίο ως έκφραση του κυρίαρχου παραδείγματος | Μιχάλης Αγραφιώτης Ο κινηματογράφος έχει προνομιακή σχέση με την τεχνολογία για δύο λόγους: πρώτον, εξαιτίας της ίδιας της «φύσης» του που έχει ανάγκη τη μηχανική αναπαραγωγή για να υπάρξει και, δεύτερον, επειδή αναπτύχθηκε την εποχή της εντατικής βιομηχανοποίησης. Ο τρόπος που απεικονίζεται το περιβάλλον, φυσικό και αστικό, στον κινηματογράφο αντανακλά το παραγωγικό μοντέλο και καθορίζεται από τις επιχειρηματικές-επενδυτικές επιδιώξεις του κεφαλαίου. Στα φιλμικά τοπία αποτυπώνεται η κυρίαρχη περιβαλλοντική πολιτική. Διαβάστε Περισσότερα Θεραπεύοντας την αποξένωση των νέων γενιών από τη φύση | Ίριδα Τσεβρένη, Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος Σκοπός του άρθρου αυτού είναι η ανάδειξη της αποξενωμένης σχέσης των κατοίκων των μεγάλων, αλλοτριωμένων αστικών κέντρων από τη φύση και η αποτύπωση των επιπτώσεων της αποξένωσης αυτής για τις νέες γενιές. Το άρθρο βασίζεται στο έργο ΘΕΡΦΥΣ - «Θεραπεύοντας την αποξένωση του σύγχρονου ανθρώπου από τη φύση. Διαμόρφωση παιδαγωγικής μεθοδολογίας για την ενδυνάμωση της σχέσης με το δασικό και αγροτικό περιβάλλον», το οποίο υλοποιείται στο Τμήμα Ελαίας και Οπωροκηπευτικών του Ινστιτούτου Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου (Ι.ΕΛ.Υ.Α.) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και συγχρηματοδοτείται από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 9 (54) Εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη: η περίπτωση ενός διαθεματικού σχεδίου εργασίας με θέμα το ποδήλατο | Μαρία Γρηγοράκη, Μανουέλα Βαμβακά Η αξιοποίηση των εφαρμογών και των εργαλείων παγκόσμιου ιστού δεύτερης γενιάς – συνεργατικό διαδίκτυο (web 2.0.) στη διδακτική πράξη και συγκεκριμένα στην περιβαλλοντική εκπαίδευση, έχει τη δυνατότητα υπό προϋποθέσεις και καλά σχεδιασμένες δράσεις, να υποστηρίξει ουσιαστικά την εκπαιδευτική διαδικασία και να προωθήσει τους στόχους του Νέου Σχολείου. Η παρούσα εργασία αποτελεί ένα παράδειγμα εφαρμογής και αξιοποίησης σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων και διαδικτυακών εφαρμογών, σε συνδυασμό με αναλογικού τύπου δραστηριότητες, στο πλαίσιο ενός διαθεματικού σχεδίου εργασίας (project) περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, με θέμα το ποδήλατο. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 8 (53) Η προσέγγιση αντιφατικών θεμάτων στο σχολείο. Η περίπτωση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης | Βάσω Παπαδημητρίου Ως αντιφατικά (controversial issues), χαρακτηρίζονται θέματα ή προβλήματα για τα οποία διαφορετικοί άνθρωποι έχουν διαφορετικές απόψεις κάτι που είναι χαρακτηριστικό μιας πλουραλιστικής κοινωνίας. Τα αντιφατικά θέματα είναι πολύπλοκα και συνήθως έχουν πολλές διαστάσεις όπως, πολιτικές κοινωνικές οικονομικές, ηθικές, πολιτιστικές, περιβαλλοντικές και πολλές άλλες. Δεν έχουν εύκολες λύσεις και οπωσδήποτε δεν μπορεί να επιλυθούν με περισσότερη επιστημονική έρευνα ή με βάση ορθολογικούς τρόπους. Διαβάστε Περισσότερα Οι Σχολικοί Κήποι ως Καινοτόμα Περιβάλλοντα Μάθησης: Το Εκπαιδευτικό Υλικό «Σχολικοί Λαχανόκηποι: Σκέφτομαι-Συνεργάζομαι-Δρω» | Στέλλα Πέτρου, Κωνσταντίνος Κορφιάτης Η δημιουργία και διατήρηση σχολικού κήπου είναι μια διαδεδομένη πρακτική σε παγκόσμιο επίπεδο, στην οποία συμμετέχουν όχι μόνο εκπαιδευτικοί και μαθητές αλλά ολόκληρες κοινότητες. Tα αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι η συμμετοχή στη καλλιέργεια σχολικού κήπου αυξάνει το ενδιαφέρον του μαθητή για μάθηση (Blair, 2009) αφού ο ίδιος συμμετέχει ουσιαστικά στη διαδικασία της μάθησης μέσω της έρευνας, της ανακάλυψης και της δημιουργίας (Broda, 2007). Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 7 (52) Διερεύνηση της ενσυναίσθησης και των ενσυναισθητικών αντιδράσεων για τα ζώα σε παιδιά προσχολικής ηλικίας | Σωτηρία Κυδά & Πηνελόπη Παπαδοπούλου Στην εργασία αυτή μελετήθηκε αν η εμφάνιση ενσυναισθητικών αντιδράσεων στα παιδιά προσχολικής ηλικίας απέναντι στα ζώα και τα συναισθήματα συμπάθειας και συμπόνιας που συνοδεύουν τις ενσυναισθητικές αντιδράσεις σχετίζονται με τα δημοφιλή και μη δημοφιλή ζώα. Συμμετείχαν 20 παιδιά προσχολικής ηλικίας τα οποία φοιτούσαν σε ένα νηπιαγωγείο στο Ν. Δράμας και η ερευνητική τεχνική ήταν αυτή της ατομικής συνέντευξης με χρήση βοηθητικού υλικού. Στα ευρήματα καταγράφεται ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας εμφανίζουν ενσυναισθητικές αντιδράσεις που απευθύνονται στα ζώα και ότι οι ενσυναισθητικές αυτές αντιδράσεις συνοδεύονται από συναισθήματα συμπάθειας και συμπόνιας που οδηγούν σε ανάληψη δράσης. Διαβάστε Περισσότερα Μετακινήσεις στην πόλη της Θεσσαλονίκης - Η εκπαιδευτική διαδικασία της Δραματοποίησης | Γεώργιος Καραβασίλης & Μίχου Περιστέρα Στο κείμενο αποτυπώνεται η εκπαιδευτική διαδικασία μέσω της δραματοποίησης (θεατρικό παιχνίδι), κατά την οποία οι μαθητές αντιλαμβάνονται τις περιβαλλοντικές, οικονομικές, πολιτισμικές, αλλά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαστάσεις των μέσων μεταφοράς στην πόλη και ως ενεργοί πολίτες τις αναδεικνύουν στην τοπική κοινωνία με εργαλείο τη θεατρική δράση. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης συμμετείχε επιτυχώς και στο Πρόγραμμα για τη Σχολική Καινοτομία, “Μένων” του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), σύμφωνα με τις απαιτήσεις του οποίου: “οι εκπαιδευτικοί που θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα καλούνται να αποτυπώσουν και να ανταλλάξουν εμπειρίες και γνώσεις και να αναδείξουν αποτελεσματικές καινοτόμες πρακτικές, μέσω της συνεργασίας τους είτε με εκπαιδευτικούς άλλων σχολείων είτε με κοινωνικούς φορείς είτε με φορείς της πολιτιστικής και επιστημονικής κοινότητας, ή/και με φορείς του επιχειρηματικού κόσμου. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 6 (51) - 2014 Τα πολλά πρόσωπα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης | Βάσω Παπαδημητρίου Αρκετά συχνά έχουμε ακούσει κριτική για πρακτικές που ακολουθούνται στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕ) του τύπου: «μα αυτό που κάνει δεν είναι ΠΕ». Τέτοιου είδους εκφράσεις προφανώς υπονοούν ότι η ΠΕ είναι ενιαίο πεδίο πολύ συγκεκριμένο και αυστηρά οριοθετημένο ως προς τους στόχους, το περιεχόμενο και τις ακολουθούμενες πρακτικές, και επιπλέον κοινά αποδεκτό. Συμβαίνει όμως πράγματι κάτι τέτοιο; Διαβάστε Περισσότερα Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία και ενεργός πολίτης. Διαπιστώσεις, επιδιώξεις, προοπτικές | Αναστασία Δημητρίου Η καλλιέργεια ενεργών πολιτών αποτελεί βασική επιδίωξη της εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία. Στην εργασία αυτή εξετάζεται η έννοια και το περιεχόμενο του ενεργού πολίτη ως κρίσιμη για την αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων. Συζητούνται ζητήματα σε σχέση με τα χαρακτηριστικά και τις διαστάσεις του ενεργού πολίτη καθώς επίσης, με τις διαδικασίες που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία για την καλλιέργεια του. Τέλος, διαπιστώνονται βασικές προκλήσεις που τα σύγχρονο σχολείο καλείται να αντιμετωπίσει σε παιδαγωγικό και κοινωνικό επίπεδο προκειμένου να συμβάλει στην καλλιέργεια ενεργών πολιτών. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 5 (50) - 2014 Εισαγωγή και ευαισθητοποίηση φοιτητών του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Τ.Ε.Π.Α.Ε.) της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ. στην έννοια της Αειφόρου Μετακίνησης | Βασιλική Ιππέκη, Αλέξανδρος Γεωργόπουλος Στο παρόν άρθρο παρουσιάζεται η εκπόνηση και εφαρμογή Σχεδίου Εισαγωγής και Ευαισθητοποίησης φοιτητών του Τ.Ε.Π.Α.Ε. της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ. στην έννοια της Αειφόρου Μετακίνησης μέσω της παρουσίασης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ΒΑΜΒΙΝΙ Intelligent Energy Europe. Στόχος του Σχεδίου ήταν να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει φοιτητές του Τ.Ε.ΠΑ.Ε., ως άτομα και ως μελλοντικούς εκπαιδευτικούς, στην έννοια της αειφόρου μετακίνησης με βάση τις αρχές και τις αξίες της αειφόρου ανάπτυξης, ώστε να επηρεάσει αφενός την συμπεριφορά μετακίνησης τους ενθαρρύνοντας την πιο συνετή χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτου από μέρους τους και την πιο έντονη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μετακίνησης, αφετέρου τις εκπαιδευτικές πρακτικές τους στην κατεύθυνση προώθησης πρότυπων αειφόρου μετακίνησης σε μαθητές προσχολικής ηλικίας. Διαβάστε Περισσότερα Ο «απογαλακτισμός» της ΠΕ από τις φυσικές και περιβαλλοντικές επιστήμες | Γεωργόπουλος Αλέξανδρος, Ιππέκη Βασιλική Δεν μπορεί κανένας να αμφισβητήσει ότι οι περιβαλλοντικές και φυσικές επιστήμες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ΠΕ. Αποτελούν έναν από τους πυρήνες της, συνιστούν το στήριγμά της στο πεδίο των θετικών επιστημών, τροφοδοτούν με πληροφορίες και γνώσεις τους εκπαιδευτικούς που θεωρούν ότι εργάζονται μέσα σε αυτή την ιδιότυπη επιστημονική περιοχή. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι επιστήμονες των περιβαλλοντικών επιστημών ήταν οι πρώτοι που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την περιβαλλοντική κρίση του πλανήτη και εν τέλει, χωρίς αυτές ίσως δεν θα είχε υπάρξει η ΠΕ. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 4(49) - 2013 Σκέψεις από τη σκοτεινή γωνιά: Η εκπαίδευση για την αειφορία σε εποχές κρίσης. | David Selby Η εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη (ΕΑΑ) φαίνεται ως μια καλή ιδέα, όταν τη δούμε με τη ματιά κάποιου που ενδιαφέρεται για την ευημερία των ανθρώπων και του πλανήτη. Ποιος, μέσα από μια τέτοια ματιά, δεν θα συμπαθούσε την ερμηνεία της UNESCO για τις αξίες που υποστηρίζουν την ΕΑΑ; Διαβάστε Περισσότερα Τάσεις και Προσανατολισμοί της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στον 21ο Αιώνα: Πλουραλισμός, Κριτική Σκέψη και Σύνδεση με την Κοινωνία | Κωνσταντίνος Κορφιάτης Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση άρχισε να εμφανίζεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα βορειοευρωπαϊκών και βορειοαμερικάνικων χωρών κάπου στη δεκαετία του ’60 (Palmer 1998). Μπορούμε να θεωρήσουμε επομένως οτι έχει πλέον συμπληρώσει μισό αιώνα ζωής, και άρα είναι κατάλληλη στιγμή για αναστοχασμό πάνω στο που βρίσκεται, τι έχει καταφέρει μέχρι τώρα και τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα. Διαβάστε Περισσότερα Διδάσκοντας την Περιβαλλοντική Επιστήμη: Η Πρόκληση | Αχιλλέας Μανδρίκας, Πλούταρχος Ψωμιάδης, Άνθιμος Χαλκίδης, Αρτεμησία Στούμπα, Κυριάκος Κυριακού, Αριστοτέλης Γκιόλμας, Κωνσταντίνος Σκορδούλης Από την αφύπνιση που έφερε η «Σιωπηλή Άνοιξη» της Ρέητσελ Κάρσον και τα ριζοσπαστικά κινήματα της δεκαετίας του 1960, έχουν γίνει πολλά βήματα ως σήμερα στα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος με άξονα την εκπαίδευση. Η δεκαετία του 1970 έφερε τη θεσμοθέτηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τις Διασκέψεις του Βελιγραδίου (1975) και της Τιφλίδας (1977). Τη δεκαετία του 1980 διατυπώνεται ο όρος «αειφόρος ανάπτυξη», ενώ το 1992, στη Διάσκεψη του Ρίο, η AGENDA 21 κάνει λόγο για ένα επαναπροσδιορισμό της εκπαίδευσης προς την κατεύθυνση αυτή... Διαβάστε Περισσότερα Η Συστημική Δυναμική ως Εργαλείο Υποστήριξης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης | Σοφία Κονταξάκη, Ηλίας Βρυώνης Τα περιβαλλοντικά προβλήματα τα οποία διερευνώνται στο πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.), αποτελούν σύνθετα φαινόμενα που άπτονται πολλών επιστημονικών πεδίων. Η μοντελοποίηση και η προσομοίωση παίζουν έναν ουσιαστικό και υποστηρικτικό ρόλο στη διαδικασία κατανόησης και ερμηνείας των φαινομένων αυτών. Η συστημική δυναμική αποτελεί μια μεθοδολογία μελέτης με διττό στόχο: τη μοντελοποίηση αλλά και την προσομοίωση σύνθετων φαινομένων. Έτσι, η συστημική δυναμική παρέχει τη δυνατότητα δομημένης περιγραφής των περιβαλλοντικών φαινομένων αλλά και παρακολούθησης της εξέλιξής τους στο χρόνο. Στην παρούσα εργασία, προτείνεται η αξιοποίηση λογισμικού που υλοποιεί τη μεθοδολογία της συστημικής δυναμικής, ως εργαλείο διερεύνησης και ολιστικής προσέγγισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων που διερευνούνται μέσα από την εκπόνηση προγραμμάτων Π.Ε. στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ειδικότερα, εξετάζεται η απόκτηση δεξιοτήτων αναγνώρισης παραμέτρων, σχεδιασμού και εκτέλεσης στρατηγικών επίλυσης περιβαλλοντικών προβλημάτων και αναδεικνύονται τα οφέλη από την αξιοποίηση της συστημικής δυναμικής ως εργαλείου δόμησης και επεξεργασίας λογικών διεργασιών. Διαβάστε Περισσότερα Τουριστική διαχείριση προστατευόμενης περιοχής – Η περίπτωση της νήσου Παξών - Αντίπαξων | Γεράσιμος Αντύπας, Ανδριανή Κάφυρη Οι προστατευόμενες περιοχές δημιουργούν νέες συνθήκες για τη συνύπαρξη του ανθρώπου και της φύσης, παρότι η ίδρυση τους δημιουργεί πολλές φορές αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Ιδιαίτερα στα νησιά, η τουριστική ανάπτυξη έχει δημιουργήσει την αντίληψη ότι οι προσπάθειες για τη διατήρηση των φυσικών οικοσυστημάτων αποτελούν εμπόδιο στην κοινωνική και οικονομική πρόοδο αυτών των κοινωνιών. Στόχος της εργασίας ήταν η ανάδειξη της περιβαλλοντικής αντίληψης των τουριστών στη διατήρηση των προστατευόμενων περιοχών στα νησιωτικά οικοσυστήματα... Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 3 (48) Κοινωνική διάσταση στις Φυσικές Επιστήμες του σχολείου και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση | Βασιλική Παπαδημητρίου Η σύνδεση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΠΕ) με τις παραδοσιακές Φυσικές Επιστήμες (ΦΕ) του σχολείου, που δίνουν έμφαση στην απόκτηση ακαδημαϊκού χαρακτήρα γνώσης, υπήρξε αντικείμενο συζήτησης καθώς θεωρήθηκε ότι η σύνδεση αυτή ενέχει τον κίνδυνο υποβάθμισής της και προαγωγής μιας τεχνοκρατικής θεώρησης για τις σχέσεις του ανθρώπου με το περιβάλλον. Από το τέλος της δεκαετίας του ’80 σε παγκόσμιο επίπεδο, με επίκεντρο την ανταπόκριση της εκπαίδευσης στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, επιχειρείται η αναμόρφωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αφορούν μεταξύ των άλλων και αυτά των ΦΕ. Στα νέα προγράμματα κυρίαρχη φαίνεται να είναι η τάση σύνδεσης της επιστημονικής γνώσης με κοινωνικά θέματα μεταξύ των οποίων φυσικά συμπεριλαμβάνονται και τα περιβαλλοντικά. Για το λόγο αυτό, παρουσιάζει ενδιαφέρον η διερεύνηση των προοπτικών σύνδεσης της ΠΕ με τις ΦΕ στο πλαίσιο των νέων τάσεων προκειμένου να αναδειχτούν εκείνες οι δυνατότητες που θα αποβούν αμοιβαία ωφέλιμες και για τα δυο πεδία. Διαβάστε Περισσότερα Συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών στο σχολικό πρόγραμμα δράσης του «Βραβείου Αειφόρου Σχολείου», σε σχέση με τον τύπο και τη βαθμίδα του σχολείου | Δημήτρης Καλαϊτζίδης Το Βραβείο Αειφόρου Σχολείου είναι ένας θεσμός με τη μορφή διαγωνισμού μεταξύ σχολείων, για την αλλαγή προς ένα αειφόρο σχολείο. Τελεί υπό την αιγίδα του ΥΠΑΙ.Θ.Π.Α. Στηρίζεται σε 40 πρωτότυπους «δείκτες αειφόρου σχολείου» χωρισμένους σε τρεις τομείς (Παιδαγωγικό, Κοινωνικό/Οργανωσιακό, Περιβαλλοντικό). Κάθε δείκτης υποδηλώνει ορισμένες δράσεις εκ μέρους των εκπαιδευτικών και των μαθητών. Στο τέλος της σχολικής χρονιάς το σχολείο εισάγει για κάθε δείκτη μια τιμή (με βάση τις δράσεις που έχει αναπτύξει) και το άθροισμα αυτών των τιμών δίνει την τελική βαθμολογία του σχολείου με την οποία γίνεται η κατάταξη και η βράβευση. Τα σχολεία παίρνουν μέρος στον πανελλήνιο διαγωνισμό προαιρετικά και στην εργασία αυτή εξετάζουμε τη συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών στο σχολικό πρόγραμμα δράσης του Βραβείου Αειφόρου Σχολείου, σε σχέση με τον τύπο και τη βαθμίδα του σχολείου. Διαβάστε Περισσότερα Η ελληνική προϊστορία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Δελμούζος, Κουντουράς και η προοδευτική παιδαγωγική κίνηση του μεσοπολέμου | Γιώργος Μπλιώνης Πολλές από τις μεθοδολογίες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.), όπως τα σχέδια εργασίας (μέθοδος project), έλκουν την καταγωγή τους από το προοδευτικό παιδαγωγικό κίνημα των αρχών του 20ου αιώνα. Στην Ελλάδα κυριότεροι εκπρόσωποι αυτού του κινήματος υπήρξαν ο Αλέξανδρος Δελμούζος και ο Μίλτος Κουντουράς. Η επαφή με τη φύση, οι περίπατοι και οι εκδρομές ήταν στοιχεία στα οποία έδιναν ιδιαίτερη έμφαση και μπορούν να θεωρηθούν πρωτόλειες μορφές Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Ωστόσο, το έργο τους δεν έχει βρει ολοκλήρωση στο ελληνικό σχολείο μέχρι σήμερα. Όχι μόνο η συνάφεια με τη δουλειά που γίνεται σήμερα στα προγράμματα Π.Ε. δεν έχει αναγνωριστεί, αλλά και η δημοκρατική συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών στις εκπαιδευτικές, διοικητικές και θεσμικές διαδικασίες, η λειτουργία του σχολείου ως μια δημοκρατική κοινότητα, δεν μπόρεσαν να βρουν τρόπο εφαρμογής στις σχολικές συνθήκες που παραμένουν στεγνές, περιοριστικές και αποστειρωμένες. Η επανασύνδεση με τις παραδόσεις του ελληνικού προοδευτικού παιδαγωγικού κινήματος μπορεί να προσδώσει στην Π.Ε. όχι μόνο ιστορικό βάθος και τοπικά δοκιμασμένα παραδείγματα, αλλά να βελτιώσει τις πρακτικές της και να αναδείξει το πλήρες δυναμικό που αυτή μπορεί να λάβει, με όλες τις ριζοσπαστικές εκδοχές. Διαβάστε Περισσότερα Κρίση, Κριτική Παιδαγωγική και Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία: μια κριτική θεώρηση | Ιωάννα Μικρογιαννάκη Στην παρούσα εργασία αρχικά γίνεται μια σύντομη παρουσίαση των κυριότερων διαστάσεων της υφιστάμενης κρίσης αλλά και των βασικών αρχών της Κριτικής Παιδαγωγικής και της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία ώστε να διαφανούν τα κοινά τους στοιχεία και να αναδειχτεί η επικαιρότητα τους στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Στη συνέχεια, η ένταξη των θέσεων και των πρακτικών των κριτικών παιδαγωγών στην εκπαίδευση μέσα από μια κριτική θεώρηση/αποτίμηση αποτελεί σημαντική πλευρά της εργασίας, προκειμένου αυτή να λειτουργήσει αναστοχαστικά για κάθε ενδιαφερόμενο εκπαιδευτικό στην ιδιαίτερα κρίσιμη εποχή που διανύουμε. Τέλος, επιλέγονται και παρατίθενται αποσπάσματα του λόγου του Freire, ως του σημαντικότερου εκπρόσωπου της Κριτικής Παιδαγωγικής, εν είδει προβληματισμών που ενέχουν προτάσεις. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 2 (47) Thoughts from a Darkened Corner: Sustainability Education in Times of Crisis | David Selby Για όσους ενδιαφέρονται για την ευημερία των ανθρώπων και του πλανήτη, η εκπαίδευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη φαίνεται να είναι ένα θετικό βήμα προς τα εμπρός. Αλλά, το ζεστό, φλου συναίσθημα που προκαλεί, καλύπτει μία άρνηση αντιμετώπισης μιας σειράς ζητημάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν, εάν η πρόθεσή μας είναι η δημιουργία ενός αειφόρου μέλλοντος. Η εκπαίδευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει την έσχατη απειλή που έχει δημιουργηθεί στα περιβάλλοντα και στις κοινωνίες μέσω της ανεξέλεγκτης οικονομικής μεγέθυνσης, με τον ίδιο τρόπο που αποφεύγει τη βασική κριτική του νεοφιλελεύθερου προγράμματος, που έχει ως στόχο να μετατρέψει τον πλανήτη σε μία παγκόσμια αγορά. Η κοινή παραδοχή ότι οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις της αειφορίας είναι συμπληρωματικές, χρειάζεται να διερευνηθεί, γιατί το εάν αυτό είναι εφικτό δεν είναι δεδομένο. Είναι συμπληρωματικές μόνο εάν απομακρυνθούμε από ένα τρόπο σκέψης που σχετίζεται με τη μεγέθυνση. Διαβάστε Περισσότερα Η κρίση ως αφορμή μετασχηματισμού του Πολιτιστικού Παραδείγματος: Η συμβολή της ΠΕ | Αλέκος Γεωργόπουλος Όταν το 1991 είχαμε την ιδέα με τη Βέτα την Τσαλίκη να καλέσουμε τους εκπαιδευτικούς που τότε ασχολούντο με την ΠΕ στο δημαρχείο της Τριανδρίας για μια συζήτηση που οδήγησε στην ίδρυση της ΠΕΕΚΠΕ, δεν είχαμε ιδέα για την εκπαιδευτική έκρηξη που θα επακολουθούσε τα επόμενα 20 χρόνια στο χώρο της ΠΕ. Αρκεί να σκεφτούμε ότι για παράδειγμα οι Λέκκας κ.σ. (2005: 370-372)[i] αναφέρουν ότι ανάμεσα στο 2002 και το 2005 υλοποιήθηκαν 18893 προγράμματα στα ελληνικά σχολεία στα οποία συμμετείχαν σχεδόν 100.000 παιδιά που αντιπροσώπευαν περίπου το 3% του μαθητικού πληθυσμού και 10000 εκπαιδευτικοί. Ήταν η πρώτη μαζική κίνηση μετά τη Μεταπολίτευση που άνοιξε έναν εναλλακτικό εκπαιδευτικό δρόμο εξαιρετικά δύσβατο στα χρόνια της δεκαετίας του 80 και στις αρχές του 90, έσωσε χιλιάδες «ανήσυχους» εκπαιδευτικούς (και παιδιά) από την αλλοτρίωση και μας εφοδίασε με αξιοπρέπεια σώζοντας την αυτοεικόνα μας. Διαβάστε Περισσότερα Η σημασία των Φυσικών Επιστημών στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και η σκοπιμότητα ενός διατμηματικού μαθήματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση | Σίμος Οικονομίδης Με αφορμή απόψεις που διατυπώθηκαν στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση εξετάζουμε τους σκοπούς και τους στόχους της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Λαμβάνουμε υπόψη τι προβλέπουν τα κείμενα διεθνών διασκέψεων για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και προχωράμε σε μια επί της ουσίας συζήτηση. Συμπεραίνουμε ότι η κατανόηση των περιβαλλοντικών προβλημάτων είναι απαραίτητη για τη λύση τους, κατά συνέπεια ο ρόλος των Φυσικών Επιστημών στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ήταν και είναι σημαντικός. Αλλά η γνώση από μόνη της δεν αρκεί για τη λύση των προβλημάτων. Αναζητούνται παράγοντες που λείπουν. Θεωρούμε ότι ένας από αυτούς είναι το ήθος. Αν αυτό είναι αλήθεια, τότε η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, ως εκ φύσεως διαθεματικό αντικείμενο, είναι ένας πρόσφορος τόπος συνάντησης και συνεργασίας των Φυσικών Επιστημών με τις Ανθρωπιστικές και τις Κοινωνικές Επιστήμες. Διαβάστε Περισσότερα Ανάδειξη των καθοριστικών παραγόντων επηρεασμού της πρόθεσης των φοιτητών για ανακύκλωση αποβλήτων συσκευασίας και έντυπου χαρτιού | Θάνος Ιωάννου, Κάτια Λαζαρίδη Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο τη διερεύνηση των καθοριστικών παραγόντων που επηρεάζουν την πρόθεση των φοιτητών για ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασίας και του έντυπου χαρτιού που προέρχονται από τα νοικοκυριά και καταλήγουν στο «μπλε» κάδο ανακύκλωσης. Σύμφωνα με τη θεωρία της προσχεδιασμένης συμπεριφοράς (Theory of Planned Behaviour-TPB) οι ανθρώπινες πράξεις προβλέπονται σε μεγάλο βαθμό από τις αντίστοιχες προθέσεις. Η πρόθεση με τη σειρά της, όταν πρόκειται για συνειδητές πράξεις, μπορεί να προβλεφθεί από τρεις παράγοντες-μεταβλητές: α) τη στάση ως προς τη συγκεκριμένη συμπεριφορά (ATTitude–ATT), β) τα υποκειμενικά πρότυπα (Subjective Norm-SN) και γ) τον αντιλαμβανόμενο έλεγχο της συμπεριφοράς (Perceived Behavioural Control-PBC). Ωστόσο, αρκετοί ερευνητές επισημαίνουν ότι το εν λόγω μοντέλο χρήζει βελτιώσεων και προτείνουν την προσαρμογή επιπρόσθετων ερμηνευτικών μεταβλητών, όταν αποδεδειγμένα συνεισφέρουν στην αυξημένη ερμηνεία της πρόθεσης. Υπό αυτό το πρίσμα, αρχικά στο μοντέλο της TPB προστίθενται 3 επιπλέον μεταβλητές: η προηγούμενη συμπεριφορά ανακύκλωσης (Past Recycling Behavior-PRB), τα ηθικά πρότυπα (Moral Norms-MN) και οι συνέπειες και τα αποτελέσματα της ανακύκλωσης (Consequences/Outcomes-CON/OUT). Στη συνέχεια διερευνάται η συμβολή τους στην ερμηνεία της πρόθεσης, δείγματος 126 φοιτητών διαφόρων επιστημονικών πεδίων, για ανακύκλωση. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι το μοντέλο της TPB αποτελεί ένα ικανό ερμηνευτικό εργαλείο της πρόθεσης για ανακύκλωση, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στο σχεδιασμό δράσεων εκπαίδευσης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης καθώς και ευρύτερα στην άσκηση πολιτικής στον τομέα της ανακύκλωσης. Διαβάστε Περισσότερα Αντιδιαβρωτικά έργα και στατιστικά στοιχεία πυρκαγιών Ν. Ηλείας. Πρόταση υλοποίησης περιβαλλοντικού προγράμματος με έρευνα πεδίου. | Γεράσιμος Αντύπας, Βασίλειος Μαρτζάκλης Στο Ν. Ηλείας, έναν από τους πλέον πυρόπληκτους νομούς σε όλη την Ελλάδα, μετά την πυρκαγιά του 2007, οι καμένες περιοχές είχαν υψηλό κίνδυνο διάβρωσης του εδάφους. Στα πλαίσια της αποκατάστασης αλλά και της επικείμενης εκδήλωσης κατολισθητικών και πλημμυρικών φαινομένων, απαιτήθηκε μέριμνα προστασίας του εδάφους ώστε να επιτραπεί και η φυσική διαδικασία της αναγέννησης του δασικού οικοσυστήματος. Αποφασίστηκε έτσι η στοχευμένη λήψη μέτρων και η κατασκευή αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων (κορμοπλέγματα, κορμοφράγματα και κλαδοπλέγματα). Με την παρούσα εργασία γίνεται μια προσπάθεια παρουσίασης βιοκλιματικών συνθηκών που συντελούν στην εκδήλωση πυρκαγιάς, αλλά και αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των αντιδιαβρωτικών έργων σε επιλεγμένες περιοχές (π.χ περιοχή Σμέρνας Ν. Ηλείας), όπου έγιναν έργα αποκατάστασης μετά την πυρκαγιά του 2007. Η αναζήτηση διάφορων βιοκλιματικών στοιχείων αλλά και η έρευνα πεδίου (καμένης έκτασης με αντιδιαβρωτικά έργα) μπορούν να αξιοποιηθούν στα πλαίσια περιβαλλοντικού προγράμματος. Οι μαθητές μπορούν να αξιοποιήσουν το διαδίκτυο για αναζήτηση βιοκλιματικών στοιχείων, να κάνουν χρήση νέων τεχνολογιών (π.χ. GPS) για μετρήσεις πεδίου και να εξαγάγουν τα δικά τους αποτελέσματα και συμπεράσματα. Διαβάστε Περισσότερα Τεύχος: 1 (46) Εκπαίδευση Βασισμένη στον «Τόπο» | Βάσω Παπαδημητρίου Ο όρος βασισμένη στον «τόπο» εκπαίδευση (place-based education) είναι μεν ένας σχετικά νέος όρος στην εκπαιδευτική βιβλιογραφία καθώς έχει εμφανιστεί την τελευταία δεκαπενταετία, όμως, οι θεωρίες και οι πρακτικές που αντιπροσωπεύει βρίσκονται πολλές δεκαετίες πίσω. Όπως προκύπτει από τη διεθνή βιβλιογραφία, η εμφάνιση του όρου place-based education, συνδέεται α) με το γεγονός ότι όροι «τόπος» (place) και «αίσθηση του τόπου» (sense of place) τελευταία έχουν μεγάλη απήχηση σε πολλά επιστημονικά πεδία β) την ανάπτυξη μιας ευρύτερης κοινωνικής κίνησης αποκαλούμενης «νέος τοπικισμός» (the new localism) και γ) την αντίδραση στα ομογενοποιημένα εκπαιδευτικά προγράμματα με κοινούς στόχους μεταξύ των οποίων και η επίτευξη ενιαίων στάνταρ σε εθνικό και λίγο πολύ σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ αγνοούν την κοινότητα (Gruenewald & Smith, 2008). Όπως θα αναπτυχθεί στη συνέχεια, η κίνηση place-based education έχει πολλούς υποστηρικτές αλλά και επικριτές. Πριν όμως προχωρήσουμε στην παράθεση των απόψεων και τη σχετική συζήτηση γύρω από αυτόν τον όρο, είναι σκόπιμο να κάνουμε μια σύντομη αναφορά στις βασικές έννοιες «τόπος» (place) και «αίσθηση του τόπου» (sense of place) που είναι κεντρικές στην κίνηση αυτή καθώς και στην έννοια «νέος τοπικισμός». Διαβάστε Περισσότερα Οι Ερευνητικές Εργασίες στο Λύκειο: Ας Μιλήσουμε γι’ αυτές ως Εκπαιδευτικοί και Πολίτες | Κωνσταντίνα Σχίζα Βρισκόμαστε στο σχολικό έτος 2011-12. Ο πρώτος κύκλος των Ερευνητικών Εργασιών στα Λύκεια ολοκληρώθηκε και ο δεύτερος βρίσκεται «εν εξελίξει». Οι προβληματισμοί, τα ερωτήματα, οι προτάσεις και οι ιδέες διασταυρώνονται ακατάπαυστα και ορμητικά, για να αναζητήσουν κοινά σημεία και διαφορές, συνθέσεις και υπερβάσεις, αδυναμίες και δυνατότητες. Άλλοτε ζωντανά, σε οργανωμένες συναντήσεις, άλλοτε ταξιδεύοντας μέσα στον άυλο ωκεανό των «dots». Αφού, λοιπόν, το περιοδικό της ΠΕΕΚΠΕ έφτιαξε τη δική του νησίδα επικοινωνίας μέσα στον ίδιο ωκεανό (καλορίζικη να’ ναι), ας μιλήσουμε διαδικτυακά για τις Ερευνητικές Εργασίες. Διαβάστε Περισσότερα Ο Ρόλος του Εκπαιδευτικού Κατά την Επίβλεψη των Ερευνητικών Εργασιών | Κατερίνα Μπαζίγου Οι Ερευνητικές Εργασίες κλείνουν ένα χρόνο εφαρμογής στην Α’ Λυκείου και από τη νέα σχολική χρονιά εισάγονται στη Β’. Με αφορμή αυτή την χρονική συγκυρία και λαμβάνοντας υπόψη τα ζητήματα που αναδύθηκαν κατά την υλοποίηση τους η παρούσα εργασία επιχειρεί ένα κριτικό αναστοχασμό σε μια καινοτομία που τάραξε πολύ τα σχολικά ύδατα. Διαβάστε Περισσότερα Θεωρητικές και Πρακτικές Προσεγγίσεις στην Εμπειρία Ενός Δημοτικού Σχολείου από τη Συμμετοχή στο Βραβείο Αειφόρου Σχολείου | Χριστίνα Νομικού Το αειφόρο σχολείο είναι ένα όραμα που προσανατολίζει στη συνολική αλλαγή της κουλτούρας του σχολείου, καθώς όλα τα εμπλεκόμενα μέλη του επιχειρούν αλλαγές στο παιδαγωγικό, το κοινωνικό/οργανωσιακό, και το τεχνικό επίπεδο λειτουργίας του. Είναι σαφές ότι η οικοδόμηση ενός τέτοιου τύπου σχολείου προϋποθέτει αλλαγές, σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και βαθιές αλλαγές στην εκπαίδευση. Σε μια σχολική μονάδα η οποία προσπαθεί να λειτουργήσει ως αειφόρο σχολείο σημαντική είναι η δημιουργία ενός στοχαστικοκριτικού πλαισίου, μέσα στο οποίο θα σχεδιάζονται και θα υλοποιούνται δράσεις, ως αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ των φορέων της εκπαιδευτικής, και της τοπικής κοινότητας. Στηριζόμενοι στις παραπάνω θεωρητικές παραδοχές και στους δείκτες που προτείνονται στο πλαίσιο του Βραβείου Αειφόρου Σχολείου, επιχειρήθηκε ο μετασχηματισμός ενός Δημοτικού Σχολείου σε αειφόρο. Η παρούσα εργασία σκοπό έχει να αναδείξει τις αλλαγές που επιτεύχθηκαν αλλά και τις δυσκολίες που προέκυψαν κατά την προσπάθεια αυτή. Πρόκειται για μια μελέτη περίπτωσης και τα συμπεράσματα που θα παρουσιαστούν προέκυψαν από την επιτόπια παρατήρηση των δράσεων των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας. Διαβάστε Περισσότερα Εφαρμογές ΤΠΕ στα Σχολικά Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης | Αλέξανδρος Ανδρεάδης, Μιλτιάδης Δοδοντσής, Κοσμάς Αθανασιάδης Τα σχολικά προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης συνήθως υλοποιούνται με τη μέθοδο project, επίλυσης προβλήματος, χρονογραμμής ή και μελέτης πεδίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις επιλέγεται μεικτός σχεδιασμός. Σε όλες τις περιπτώσεις προτείνεται η παιδαγωγική ομάδα (εκπαιδευτικοί και μαθητές) να επιλέγει το θέμα σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα τους και να εργάζονται ομαδοσυνεργατικά με στοιχεία βιωματικότητας και άμεση επαφή με τη φύση και τα φυσικά φαινόμενα. Με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να εισάγονται εφαρμογές των ΤΠΕ υποστηρίζοντας τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο, ψηφιακή επεξεργασία εικόνων και προβολή παρουσιάσεων με το PowerPoint. Σήμερα, με τη ραγδαία εξέλιξη των ΤΠΕ και του internet, των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης και των κοινόχρηστων δικτυακών εφαρμογών οι υποστηρικτικές δραστηριότητες των σχολικών περιβαλλοντικών προγραμμάτων μπορούν να εμπλουτιστούν και να αναβαθμιστούν ποιοτικά αξιοποιώντας, σε όλα σχεδόν τα στάδιά υλοποίησης τους σύγχρονα λογισμικά και εφαρμογές Web 2.0. Διαβάστε Περισσότερα Μαθητές Επικοινωνούν και Προβάλλουν τον Τόπο τους μέσω Wiki (Περιβαλλοντική Εκπαίδευση) | Τριανταφυλλιά Σύβακα, Αθηνά Γκινούδη Η εργασία αναφέρεται στη δημιουργία μιας μαθησιακής κοινότητας, όπου μαθητές δύο Γυμνασίων (2ου Γυμνασίου Λαγκαδά & Γυμνασίου Γαζίου Κρήτης) συνεργάστηκαν το σχολικό έτος 2010-11 σε έναν ιστοχώρο wiki για την προβολή του τόπου τους. Η αλληλεπίδραση μαθητών με διαφορετικές εμπειρίες, συμπεριφορές και βιώματα προσφέρει ιδιαίτερα ευνοϊκές συνθήκες για οικοδόμηση της γνώσης, ανταλλαγή απόψεων και ανάπτυξη περιβαλλοντικών ενδιαφερόντων. Η διδακτική παρέμβαση είναι μία εναλλακτική πρόταση για την υλοποίηση περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων, που μπορεί όμως να εφαρμοστεί και σε άλλα καινοτόμα προγράμματα ή διδακτικά αντικείμενα, με τους μαθητές να αναλαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη για τα αντικείμενα της μάθησης, σύμφωνα με τις ανάγκες τους και τα ενδιαφέροντά τους. Μέσα από τη δραστηριότητα οι μαθητές συνθέτουν γνώσεις, ενώ παράλληλα καλούνται να επιλύουν προβλήματα που εμφανίζονται στην καθημερινή ζωή Διαβάστε Περισσότερα Κριτήρια Αξιολόγησης Ενός Σχολικού Προγράμματος Περιβαλλοντικής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: Ένα Μεθοδολογικό Εργαλείο που Κάνει Πράξη τη Θεωρία | Μαρία Καλαθάκη Στην παρούσα μελέτη περιγράφεται ένα μοντέλο αξιολόγησης των ΣΠΠΕ Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης αναφορικά με το σχεδιασμό, τη δόμηση και την υλοποίησή τους το οποίο προέκυψε μέσα από μια ενδελεχή επισκόπηση της ελληνικής και ξένης σχετικής βιβλιογραφίας. Για την εξυπηρέτηση των αναγκών της έρευνας αξιολόγησης ενός ΣΠΠΕ δημιουργήθηκαν 9 αντικείμενα αξιολόγησης με 46 αξιολογικά κριτήρια-δείκτες, τα οποία αποτελούν και τα ερευνητικά ερωτήματα. Αναλύονται οι στόχοι της αξιολόγησης, ο τύπος και το μοντέλο της αξιολόγησης που θα επιλεγεί, το περιεχόμενο των σταδίων αξιολόγησης, τα αντικείμενα, οι άξονες και τα κριτήρια αξιολόγησης, οι αποδέκτες της έκθεσης αξιολόγησης, προβλήματα που συνήθως προκύπτουν κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης και οι τρόποι αντιμετώπισής τους. Διαβάστε Περισσότερα ΣΧΕΤΙΚΑΓια το περιοδικό Ταυτότητα Επιστημονικη Επιτροπή Οδηγίες Συγγραφής ΤΕΥΧΗΤελευταίο Τεύχος Προηγούμενα Τεύχη ΕΝΟΤΗΤΕΣτης Σύνταξης Άρθρα με κρίση Π.Ε στο σχολείο Θεσμικό και Μεθοδολογικό πλαίσιο της Π.Ε Κ.Π.Ε και Κέντρα δια βίου μάθησης Τ.Π.Ε και Π.Ε Συνεντεύξεις – Συζητήσεις Περιβάλλον και Κοινωνία Μ.Κ.Ο και Π.Ε Ενημέρωση Βιβλιοπαρουσίαση ΑΡΘΡΑ ΜΕ ΚΡΙΣΗΆρθρα με κρίση Πρακτικά Συνεδρίων ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΝΟΤΗΤΕΣ της Σύνταξης Άρθρα με κρίση Π.Ε στο σχολείο Θεσμικό και Μεθοδολογικό πλαίσιο της Π.Ε Κ.Π.Ε και Κέντρα δια βίου μάθησης Τ.Π.Ε και Π.Ε Συνεντεύξεις – Συζητήσεις Περιβάλλον και Κοινωνία Μ.Κ.Ο και Π.Ε Ενημέρωση Βιβλιοπαρουσίαση ΕΤΙΚΕΤΕΣ Comenius Βιβλιοπαρουσίαση Βιώσιμες πόλεις Δ.Σ. ΠΕΕΚΠΕ Εκπαιδευτικό υλικό Ενημέρωση Ζώα Νερό Περιβάλλον Περιβαλλοντικά Προγράμματα στο Σχολείο Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Στρογγυλό Τραπέζι Περισσότερα Copyright © 2012 Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση αφήστε μας το email σας, για να μαθαίνετε τα νέα μας